Χρήσιμοι όροι για τα αμοιβαία κεφάλαια

Η εταιρεία με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση των κεφαλαίων του ΟΣΕΚΑ. Επιπλέον, προσφέρει υπηρεσίες διαχείρισης χαρτοφυλακίων θεσμικών επενδυτών, επενδυτικών συμβουλών και φύλαξης/διοικητικής διαχείρισης μεριδίων ΟΣΕΚΑ.

Η περιουσία του ΟΣΕΚΑ, δηλαδή τα στοιχεία του ενεργητικού του, κατατίθενται προς φύλαξη σε έναν θεματοφύλακα (πιστωτικό ίδρυμα). Ο θεματοφύλακας:

• Αναλαμβάνει τη φύλαξη των στοιχείων ενεργητικού, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης θεματοφυλακής.
• Ευθύνεται για την ταμειακή παρακολούθηση και διαχείριση των κινήσεων των στοιχείων του ενεργητικού.
• Έχει ανά πάσα στιγμή πλήρη πρόσβαση στα έγγραφα που τον αφορούν.
• Ελέγχει τη νομιμότητα των κινήσεων του ΟΣΕΚΑ.
• Συνυπογράφει τον κανονισμό του ΟΣΕΚΑ και επιβλέπει την τήρησή του.

Είναι οι διαφορετικές κατηγορίες μεριδίων που διαθέτει ο ΟΣΕΚΑ, με βάση πολιτικές διανομής μερισμάτων, επενδυτικό κοινό κ.λπ.

Ακολουθούν μερικά ενδεικτικά παραδείγματα κατηγοριών μεριδίων των Alpha αμοιβαίων κεφαλαίων:

• Classic share class. Απευθύνεται σε ιδιώτες επενδυτές.
• Institutional share class. Απευθύνεται σε θεσμικούς επενδυτές.
• Classic «D» share class. Απευθύνεται σε ιδιώτες επενδυτές που επιθυμούν να λαμβάνουν τακτικές καταβολές μετρητών.

Τα χαρακτηριστικά κάθε κατηγορίας μεριδίων περιγράφονται αναλυτικά στον κανονισμό κάθε αμοιβαίου κεφαλαίου

Ανάλογα με το είδος των χρηματοπιστωτικών μέσων στα οποία επενδύουν το ενεργητικό τους, τα αμοιβαία κεφάλαια κατατάσσονται σε κατηγορίες:

• Αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς. Επενδύουν σε καταθέσεις και μέσα χρηματαγοράς.
• Ομολογιακά. Επενδύουν τουλάχιστον 65% του ενεργητικού τους σε ομόλογα.
• Μετοχικά. Επενδύουν τουλάχιστον 65% του ενεργητικού τους σε μετοχές.
• Μικτά. Επενδύουν σε όλες τις κατηγορίες χρηματοπιστωτικών μέσων. Το μέγιστο ποσοστό σε κάθε κατηγορία είναι 65% και το ελάχιστο 10%.
• Σύνθετα. Επενδύουν σε όλες τις κατηγορίες χρηματοπιστωτικών μέσων κι έχουν στόχο να πετύχουν προκαθορισμένη απόδοση στη λήξη.

Το ενεργητικό του ΟΣΕΚΑ διαιρείται σε μερίδια ίσης αξίας. Τα μερίδια είναι ονομαστικά και οι κάτοχοί τους ονομάζονται μεριδιούχοι.

O αριθμός των μεριδίων ενός ΟΣΕΚΑ αυξάνεται όταν νέοι επενδυτές αγοράζουν μερίδια, και μειώνεται όταν οι μεριδιούχοι αποχωρούν.

Οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) είναι οργανισμοί με μοναδικό σκοπό να επενδύουν συλλογικά τα κεφάλαια που συγκεντρώνουν από το επενδυτικό κοινό σε κινητές αξίες, μέσα χρηματαγοράς και μετρητά. Το ενεργητικό (περιουσία) του ΟΣΕΚΑ ανήκει εξ αδιαιρέτου σε όλους τους μεριδιούχους.

Οι πιο γνωστοί τύποι ΟΣΕΚΑ (UCITS) είναι:

• SICAV (Société d'Investissement à Capital Variable).
• FCP (Fonds Commun de Placement – Αμοιβαία Κεφάλαια).

Μετράει τη διασπορά των αποδόσεων του ΟΣΕΚΑ από τον μέσο όρο της απόδοσης της αντίστοιχης περιόδου και εκφράζει τον συνολικό κίνδυνό του.

Όσο υψηλότερη είναι η μεταβλητότητα ενός ΟΣΕΚΑ τόσο υψηλότερος ο επενδυτικός κίνδυνος που συνεπάγεται.

Η διαφορά της αξίας κτήσης με την τρέχουσα αξία του μεριδίου, εκφρασμένη σε ποσοστό. Δηλαδή: Απόδοση = (Τρέχουσα Τιμή - Τιμή Κτήσεως) /Τιμή Κτήσεως.

Ανεξάρτητος και κοινά αποδεκτός δείκτης, τον οποίον ορίζει η εταιρεία διαχείρισης για κάθε ΟΣΕΚΑ. Η επιλογή του δείκτη αναφοράς εξαρτάται από την επενδυτική πολιτική του ΟΣΕΚΑ και χρησιμοποιείται για λόγους σύγκρισης αποδόσεων.

Δεν είναι απαραίτητο να οριστεί δείκτης αναφοράς για όλους τους ΟΣΕΚΑ.

Το σύνολο της αξίας του καθαρού ενεργητικού του ΟΣΕΚΑ διά τον συνολικό αριθμό των μεριδίων του.

Το νόμισμα στο οποίο αποτιμάται το χαρτοφυλάκιο του ΟΣΕΚΑ. 

Κάποιοι επενδυτικοί οίκοι προσφέρουν για το ίδιο αμοιβαίο κεφάλαιο, διαφορετικές κατηγορίες μεριδίων σε διαφορετικά νομίσματα (νόμισμα διάθεσης). Για παράδειγμα, ένας ΟΣΕΚΑ με νόμισμα βάσης το αμερικανικό δολάριο, μπορεί να διαθέτει και 1 κατηγορία μεριδίων σε ευρώ.

Σε αυτήν την περίπτωση, η διάθεση και η εξαγορά μεριδίων γίνονται στο νόμισμα διάθεσης και όχι στο νόμισμα βάσης.

Όλα τα Alpha αμοιβαία κεφάλαια έχουν νόμισμα βάσης το ευρώ.

Έντυπο που περιέχει πληροφορίες για τον ΟΣΕΚΑ. Η δομή του ορίζεται με απόλυτη ακρίβεια από σχετική απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Ο επενδυτής πρέπει να λαμβάνει το KIID πριν υποβάλλει την αίτηση συμμετοχής στον ΟΣΕΚΑ.  

Το καταστατικό έγγραφο του ΟΣΕΚΑ που περιγράφει τον σκοπό του ΟΣΕΚΑ, την επενδυτική πολιτική του, τις τυχόν κατηγορίες μεριδίων του, τις επενδύσεις σε κινητές αξίες που επιτρέπεται να πραγματοποιήσει, τις υποχρεώσεις, τον τρόπο λειτουργίας του, τους όρους διάθεσης και εξαγοράς των μεριδίων, τις οικονομικές επιβαρύνσεις για τον μεριδιούχο και οτιδήποτε αφορά τον ΟΣΕΚΑ.

Ο Κανονισμός και τυχόν τροποποιήσεις τους εγκρίνονται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Δεσμεύει τους μεριδιούχους.

Ο κίνδυνος μιας επένδυσης αφορά την απόκλιση που μπορεί να παρατηρηθεί μεταξύ των αναμενόμενων αποδόσεων και των αποδόσεων που πραγματοποιήθηκαν τελικά.

Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες επενδυτικού κινδύνου, όπως κίνδυνος αγοράς, πιστωτικός κίνδυνος, λειτουργικός κίνδυνος, κίνδυνος χώρας, συναλλαγματικός κίνδυνος, κ.λπ

Ο κίνδυνος μείωσης της καθαρής τιμής του αμοιβαίου κεφαλαίου λόγω διακύμανσης της αγοραίας αξίας των θέσεων του χαρτοφυλακίου του. Οι διακυμάνσεις στην αξία μπορεί να οφείλονται σε παραμέτρους της αγοράς, όπως τα επιτόκια, οι ισοτιμίες ξένου συναλλάγματος, οι τιμές μετοχών και εμπορευμάτων ή η φερεγγυότητα ενός εκδότη.

Ο κίνδυνος που σχετίζεται µε τη διακύμανση της απόδοσης των στοιχείων του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου. Λαμβάνει υπόψη και τυχόν παροχή εγγύησης για το σύνολο ή μέρους του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου από πιστωτικό ίδρυμα.

Ο κίνδυνος να µην ολοκληρωθεί ομαλά ο διακανονισμός συναλλαγών επί χρηματοπιστωτικών μέσων. Ιδιαίτερα εάν ο αντισυμβαλλόμενος δεν καταβάλει χρήματα ή δεν παραδίδει τίτλους έγκαιρα.

Ο κίνδυνος που απορρέει από την περιορισμένη διασπορά των στοιχείων του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου.

Ο κίνδυνος απώλειας στοιχείων του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου για λόγους που εξαρτώνται από τον θεματοφύλακα: πράξεις ή παραλείψεις του θεματοφύλακα, απάτη ή αφερεγγυότητα του θεματοφύλακα ή κάθε τρίτου προσώπου στο οποίο έχει ανατεθεί η φύλαξη επιμέρους στοιχείων του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου.

Ο κίνδυνος που σχετίζεται µε το θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο του κράτους στο οποίο επενδύονται τα στοιχεία του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου.

Ο κίνδυνος μείωσης του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου λόγω:

• Εξαγοράς ή ακύρωσης μεριδίων.
• Διανομής μεριδίων των οποίων η αξία είναι μεγαλύτερη από τα κέρδη που επιτεύχθηκαν κατά τη διαχειριστική χρήση.

Περιλαμβάνει τους εξής επιμέρους κινδύνους:

• Το παράγωγο να μην έχει υψηλή συσχέτιση με την υποκείμενη χρηματοπιστωτική αξία και επομένως να μην πραγματοποιηθούν τα αναμενόμενα οφέλη από την αντιστάθμιση του κινδύνου.
• Εμφάνιση αυξημένων ζημιών λόγω μόχλευσης ή χαμένων επενδυτικών ευκαιριών.
• Αδυναμία πώλησης του παραγώγου σε αγορά με χαμηλή ρευστότητα.
• Αθέτηση υποχρεώσεων του αντισυμβαλλομένου, σε περίπτωση εξωχρηματιστηριακού παραγώγου.

Ο κίνδυνος αδυναμίας ρευστοποίησης των στοιχείων του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου έγκαιρα και σε εύλογη τιμή.

Ο κίνδυνος κάποιος εκδότης να μην μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του σε σχέση με τις κινητές αξίες που έχει εκδώσει και στις οποίες έχει επενδύσει το αμοιβαίο κεφάλαιο (πιστωτικός κίνδυνος εκδότη) ή κάποιος αντισυμβαλλόμενος να μην μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του κατά τη διενέργεια συναλλαγών για λογαριασμό του αμοιβαίου κεφαλαίου (πιστωτικός κίνδυνος αντισυμβαλλομένου). 

Ο κίνδυνος από τις μεταβολές στις ισοτιμίες των ξένων νομισμάτων όταν τα αμοιβαία κεφάλαια επενδύουν σε τίτλους που διαπραγματεύονται σε διαφορετικά νομίσματα από το νόμισμα αναφοράς, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η αξία των μεριδίων.

Η αμοιβή του διαχειριστή για τη διαχείριση του ΟΣΕΚΑ. Συνήθως, εκφράζεται ως ποσοστό επί της μέσης ημερήσιας αξίας του ΟΣΕΚΑ.

Για παράδειγμα, η προμήθεια είναι χαμηλότερη εάν κάποιος θέλει να επενδύσει στη μετοχική αγορά της Ευρώπης σε σχέση με τις αναδυόμενες μετοχικές αγορές. Η προμήθεια διαχείρισης καλύπτει το κόστος της έρευνας, τα κόστη του διαχειριστή κ.λπ.

Η θετική διαφορά μεταξύ της απόδοσης της καθαρής τιμής μεριδίου κάθε κατηγορίας και της απόδοσης του εκάστοτε ισχύοντος δείκτη αναφοράς.

Το σύνολο των εξόδων που βαρύνουν τον ΟΣΕΚΑ όπως η αμοιβή διαχείρισης, αμοιβή θεματοφυλακής κ.λπ.